Hellas Compost

Φραγκοστάφυλο

 

 

Το Φραγκοστάφυλο, λατ. (Ribes grossularia) του γένους (Ribes- Ριβήσιο) είναι μικρός θυσανώδης θάμνος εύκολης καλλιέργειας, ανθεκτικός στο κρύο, που ευδοκιμεί σε υγρά και δροσερά κλίματα και σε όλα τα εδάφη εκτός των πολύ υγρών.

 

Συγκομιδή και χρήση

Η συγκομιδή τους γίνεται βαθμιαία Ιούλιο-Αύγουστο, αφού πάρουν το χρώμα τους, που ανάλογα την ποικιλία μπορεί να είναι: πρασινωποί, κίτρινοι, κοκκινωποί ή μαύροι (ποικιλία nigra) χωρίς κουκούτσι και χνούδι. Έχουν γλυκιά υπόξινη πολύ ευχάριστη γεύση και καταναλώνονται φρέσκοι ή χρησιμοποιούνται σε τούρτες, μαρμελάδες, αλλά και χυμούς φρούτων. Το συγκεκριμένο φρούτο μπορεί να γίνει ζελέ πλούσιο σε πηκτίνη που η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη C είναι σχεδόν ίση με εκείνη των πορτοκαλιών.

wikipedia

Το φραγκοστάφυλο είτε κόκκινο είτε μαύρο, έχει υψηλότατη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και σε μεταλλικά άλατα. Ιδιότητες που το καθιστούν ένα από τα καλύτερα φρούτα, χρησιμότατο για τις λοιμώδεις νόσους και τις μολύνσεις. Ανοίγει την όρεξη αν καταναλωθεί πριν από τα γεύματα, ενώ διευκολύνει την πέψη αν καταναλωθεί μετά το τέλος του γεύματος.

 

Ο φυλλοβόλος θάμνος, που φτάνει τα 150 εκατοστά σε ύψος, παράγει τσαμπιά νόστιμων, στρογγυλών καρπών, που εκτός από τις θρεπτικές τους ιδιότητες είναι γνωστοί και για την θεραπευτική τους αξία, αφού έχουν διουρητικές ιδιότητες και μας δίνουν αφεψήματα που ευνοούν τους διαβητικούς και τους νεφροπαθείς. Ακόμη σιρόπια από βρασμένους καρπούς απαλύνουν τον βήχα των κρυολογημάτων και θεραπεύουν το συνάχι σχεδόν αμέσως.

Μια προκαταρκτική μελέτη από τη Νέα Ζηλανδία δείχνει ότι μια ουσία που περιέχεται στα μαύρα φραγκοστάφυλα ενδέχεται να είναι χρήσιμη στο αλλεργικό άσθμα, μειώνοντας τη φλεγμονή των πνευμόνων και διευκολύνοντας την αναπνοή των ασθενών.

 

Το μαύρο φραγκοστάφυλο είναι η μεγαλύτερη πηγή βιταμίνης C (έως 182mg ανά 100g φρούτων) και σε μικρότερο βαθμό, βιταμίνης B, P, Ε, προβιταμίνης Α, καλίου και σιδήρου. Εκτός από βιταμίνες, είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε φυτικές ίνες, περιέχοντας πάνω από 5,5 γρ. ανά 100 γραμμάρια μούρων. Οι φυτικές ίνες είναι μείζονος σημασίας για την καλή λειτουργία του εντέρου, βοηθώντας παράλληλα τη δημιουργία συναισθήματος κορεσμού στο στομάχι. Εκτός από τα παραπάνω, τα φραγκοστάφυλα είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, φυτικές ουσίες γνωστές για την αντιοξειδωτική τους δράση, καθώς έχουν την ιδιότητα να συλλαμβάνουν τις ελεύθερες ρίζες που βλάπτουν τους ιστούς του σώματος. Η κατανάλωση του καρπού εμποδίζει το σχηματισμό τοξικών ουσιών στο σώμα, που προκαλούν γονιδιακές μεταλλάξεις, που οδηγούν σε καρκίνο.

 

Στην υγεία μας είναι ωφέλιμα και τα φρούτα αλλά και τα φύλλα του φραγκοστάφυλου.
Τα φρούτα χρησιμοποιούνται στις ρευματικές παθήσεις, διάρροια, ηπατική δυσλειτουργία, σωματική και ψυχική εξάντληση. Επίσης, το αφέψημα από φύλλα επιταχύνει την αποβολή των τοξινών και τη ρύθμιση της λειτουργίας των νεφρών. Εκτός από τις σοβαρές ασθένειες το μαύρο φραγκοστάφυλο χρησιμοποιείται επίσης στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της φαρυγγίτιδας, χρόνιο βήχα, καθώς επίσης ενισχύει και τονώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

www.ulterfita.herobo.com

 

Περιέχουν περισσότερη βιταμίνη C από τα πορτοκάλια, είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία, συμβάλλοντας αποτελεσματικά στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών. Πάνω από όλα όμως, είναι ένα νόστιμο φρούτο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική, δίνοντας εκτός από τα θρεπτικά του συστατικά και μια ιδιαίτερη γεύση σε κάθε δημιουργία.

 

Θρεπτική αξία

Τα φραγκοστάφυλα έχουν τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα βιταμίνης C από όλα τα φρούτα των εύκρατων ζωνών, με 177-187mg βιταμίνης C ανά 100 γρ. καρπών), ενώ εξίσου μεγάλη είναι και η θρεπτική αξία του χυμού (138 ως 186 mg/100 γρ). Αν λάβουμε υπόψη το ότι για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν σαν «φυσική πηγή βιταμίνης C», πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 10 γρμ ανά 100 γραμμάρια καρπού (10% των συστατικών), τότε είναι εμφανής η υπεροχή του φραγκοστάφυλου.

Η σημαντική θρεπτική αξία του φραγκοστάφυλου αυξάνεται ακόμη περισσότερο, καθώς εκτός από βιταμίνες, είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε φυτικές ίνες, περιέχοντας πάνω από 5,5 γρ. ανά 100 γραμμάρια μούρων. Όπως είναι γνωστό, οι φυτικές ίνες είναι μείζονος σημασίας για την καλή λειτουργία του εντέρου, βοηθώντας παράλληλα τη δημιουργία συναισθήματος κορεσμού   στο στομάχι.

Εκτός από τα παραπάνω, τα φραγκοστάφυλα είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε, προβιταμίνη Α και πολυφαινόλες, φυτικές ουσίες γνωστές για την αντιοξειδωτική τους δράση, καθώς έχουν την ιδιότητα να συλλαμβάνουν τις ελεύθερες ρίζες που βλάπτουν τους ιστούς του σώματος.

 

Γεύση και ευελιξία στη χρήση

Εύγευστο και υγιεινό, το φραγκοστάφυλο προσφέρει εξαιρετικά θρεπτικά οφέλη, αλλά και μοναδική γεύση σε φαγητά και γλυκά. Δεν είναι λίγοι οι σεφ που το εντάσσουν στις δημιουργίες τους (στη φωτο αριστερά, φιλέτο πάπιας με μήλο και μαρμελάδα φραγκοστάφυλου), καθώς η ιδιαίτερη γλυκιά γεύση του αναδεικνύει κρεατικά, πουλερικά και κυνήγι.

Το φραγκοστάφυλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές μαγειρικές και ζαχαροπλαστικές δημιουργίες (καρπός), να πολτοποιηθεί σαν μαρμελάδα ή γλυκό, να εμπλουτίσει με το χυμό του κοκτέιλς, σε σορμπέ παγωτού, αλλά και να φαγωθεί σκέτο ή με δημητριακά το πρωί.

Η γεύση του δίνει ιδιαίτερο χαρακτήρα σε πολλές συνταγές και γλυκά, με εντυπωσιακά αποτελέσματα, ενώ το χρώμα του αποτελεί στολίδι για κάθε πιάτο.

Στην κάβα ή το μπαρ, η ανάμιξη του χυμού του με λευκό κρασί, δίνει το γνωστό κοκτέιλ Kir (ή Kir Royal, όταν αναμιγνύεται με σαμπάνια), ενώ στη Βρετανία είθισται η προσθήκη χυμού φραγκοστάφυλου σε ποτήρι μαύρης μπίρας (stout, όπως η Guinness) για μια διαφορετική εκδοχή.

 

Αγορά και Παραγωγή

Το φραγκοστάφυλο καλλιεργείται κυρίως στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, με τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Πολωνία στις πρώτες θέσεις, ενώ επιλεγμένες καλλιέργειες υπάρχουν και στην Ασία (σε περιοχές με κλίμα παρόμοιο με τη Β. Ευρώπη).

Οι χώρες αυτές, βλέπουν τις εξαγωγές τους να αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια, καθώς όλο και περισσότερες έρευνες επιβεβαιώνουν την υψηλή διατροφική αξία του καρπού, ενώ πλέον η χρήση του έχει επεκταθεί και σε άλλους κλάδους, όπως η βιομηχανία καλλυντικών (αιθέρια έλαια, κρέμες περιποίησης), η φαρμακοβιομηχανία κλπ.

Η Βρετανία είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή στην Ευρώπη. Η συστηματική καλλιέργεια φραγκοστάφυλου στη Βρετανία, ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του δεύτερου Παγκοσμίου, όταν οι πηγές βιταμίνης C άρχισαν να σπανίζουν και οι κάτοικοι αναζητούσαν τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά.

Στην Πολωνία, οι καλλιέργειες φραγκοστάφυλου υπερτετραπλασιάστηκαν μέσα σε 20 χρόνια, από 4.700 εκτάρια το 1961 σε 18.000 εκτάρια το 1982, ανεβάζοντας την παραγωγή από 20.000 τόνους σε 59.600 αντίστοιχα. Έκτοτε, το υψηλό κόστος των εργατικών αποτέλεσε τον κύριο λόγο για τον οποίο μέρος των καλλιεργειών εγκαταλείφθηκε, ωστόσο παραμένει ακόμα και σήμερα η δεύτερη ευρωπαϊκή χώρα σε παραγωγή.

Η Γαλλία, τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα στην Ευρώπη, παράγει μεταξύ 8.000 και 11.000 τόνων ετησίως, με καλλιέργειες περίπου 3.000 εκταρίων.

tospitiko.com